Aksaray Üniversitesi
Kariyer Geliştirme Uygulama ve Araştırma Merkezi
İş Arama

1.     İş görüşmesinde bunları asla yapmayın!

İş görüşmesinde birkaç noktaya dikkat ederek işe alınma şansınızı arttırabilirsiniz. Ancak yapacağınız ufak hatalarla işe alınmanızı


engelleyebileceğinizi de unutmamanız gerekiyor. İşte size birkaç ipucu!

Mülakatta yapacağınız ufak bir hata işi kaybetmenize neden olabilir. Bu nedenle öncesinde hazırlık yapmak önemlidir. Mülakat için hazırlık


ve alıştırma yapın, fakat cevaplarınızı ezberlemeyin ya da uzun uzadıya anlatmayın. İşin niteliğine, şirketin yapısına ve çalışacağınız alana


uygun bir şekilde giyinin. Herhangi bir iş görüşmesinden önce kendinizi tam anlamı ile tanımaya çalışın. Kendini tanıyan kişinin, profesyonel


niteliklerini ve kişilik özelliklerini karşı tarafa daha iyi aktarabildiğini unutmayın. Kesinlikle niteliklerinizi ve tecrübelerinizi küçümsemeyin.


Görüşme sırasında size sorulabilecek soruları önceden kendinize sorup cevaplayın. Bu sorulardan birkaçı şöyle: Profesyonel hayattaki amaç


ve hedefim ne? Profesyonel niteliklerim neler? Firma için yararlı olabilecek niteliklerim neler? Pozisyona uygun tecrübem var mı? Zayıf ve


güçlü yönlerim neler? Şu anda çalışmakta olduğum iş sahasında mutlu muyum?


En az 10 dakika önce mülakat yerine varmak üzere kendinizi ayarlayın. Eğer geç kalmak üzereyseniz şirkete telefon edin. Geç kalmak


mülakat öncesinde olumsuz bir izlenim yaratabilir. Sadece görüşeceğiniz kişiyle değil, resepsiyonist ya da asistana nezaket ve saygı ile selam


verin. Bu adım sizin ilk izleniminizi verdiğiniz yerdir.

 

1.1 Yetkiliyle sıkıca tokalaşın


Eğer bir iş başvuru formu doldurmanız isteniyorsa, formu doğru, düzenli ve tam olarak doldurmaya özen gösterin. CV’nizi yanınızda


getirmeyi sakın unutmayın. Özgeçmişiniz ya da başvuru formunuzun elbette önemli ancak tek başına yeterli değil. Her ne kadar siz o


pozisyon için yeteri kadar nitelikli de olsanız, kendi kendinizi sunmanız önemlidir. Görüştüğünüz yetkili ile sıkıca tokalaşın. Gevşek ya da


yapışkan bir şekilde el sıkmayın. Mülakat sırasında sakız çiğnemeyin.

 

1.2 Soru sormaktan korkmayın


İş görüşmesi, sadece işverenin soru sorduğu bir bilgi yarışması değildir. Çalışmaya aday olduğunuz şirket hakkında soru sorabilirsiniz, hatta


sorduğunuz soruları dikkatli seçerseniz, bu durumu kendi lehinize çevirebilirsiniz. Bu yüzden görüşme öncesinde, şirket hakkında iyi bir


araştırma yapmalısınız. Daha önce firmayla ilgili araştırma yapmak, görüşme sırasında sorabileceğiniz sorulara odaklanmanızı sağlar. Çok


soru sormamaya ve karşı tarafın sözünü kesmemeye özen gösterin. İş görüşmesi yapan kişinin maddi konulara değinmesini beklemeden


bununla ilgili soru sormayın. Bunun yanı sıra mülakatçı size “Sorunuz var mı?” dediğinde hiçbir şey sormuyor olmanız ilgisiz ve


yaratıcılıktan uzak olduğunuz izlenimini verecektir.

 

1.3 Bir görüşmede karşı tarafı en kısa sürede nasıl etkileyebilirsin?

Bir iş görüşmesinde veya ilk kez yapılan bir müşteri ziyaretinde kendini en kısa sürede karşı tarafa nasıl aktarırsın? Hangi yöntem karşı tarafta olumlu bir etki bırakır? Pazarlama Stratejisti Dorie Clark ilk kez yapılan görüşmelerle ilgili olarak tavsiyelerde bulunuyor. 

Duke Üniversitesi Fuqua School of Business İş İdaresi Profesörü ve Pazarlama Stratejisti Dorie Clark, bir iş görüşmesinde ya da ilk kez yapılan bir müşteri ziyaretinde kişinin kendini karşı tarafa basitçe anlatmasının çok önemli olduğunu vurguluyor. Clark’a göre, daha ilk cümlede kişinin kariyeriyle ya da hayatınla ilgili ayrıntıları karşı tarafa aktarmasının bir gereği yok;  tüm ayrıntılar zaten konuşmanın ilerleyen zamanlarında kendini gösterecek. İşte Clark’ın ipuçları:

1.4 Her konuşmaya özel bir başlangıç yap

Tıpkı başvurduğun her iş için aynı önyazıyı yazmaman gerektiği gibi her yeni görüşmede de aynı yöntemle sohbete başlamamalısın. Bunun için iletişim kurduğun kişiyi veya sunum yaptığın kitleyi iyi tanımalı ve kimlerle sohbeti nasıl derinleştirebileceğini düşünmelisin. Örneğin, finansla ilgili bir kişiyle konuşmaya başlayacaksan kendi finans tecrübelerinden veya bugüne kadar yaptığın finans departmanı ile ilgili çalışmalarından bahsedebilirsin.

“Kendinizden bahseder misiniz?” sorusunun yanıtına dikkat et

Neredeyse her iş görüşmesinin başlangıcında sorulan “Bana biraz kendinizden bahseder misiniz?” sorusunun yanıtı kısa olmalı. Clark, bu sorunun yanıtını kısa verdikten sonra karşı tarafı tanımaya odaklanmak gerektiğini belirtiyor. Böylece sohbeti derinleştirmek için bir fırsat olabilir.

Öte yandan yanıtlar çok da kısa olmamalı. Clark’a göre karşıdaki kişiyi etkileyebilecek kadar uzun ama görüşmeyi bir monoloğa çevirmeyecek kadar kısa yanıtlar vermelisin. Bununla ilgili ideal süre yaklaşık 30 saniye kadar olmalı. 30 saniyeden daha kısa yanıtlar fazla yüzeysel kalabilir. Daha uzun olanlarsa sıkıcı hale gelebilir. Unutma amaç karşıdakini susturmak değil. Onun seninle ilgilenmesini sağlamak.

Görüşme yaptığın kişi ya da kişilere doğru soruları sorman da önemli. Onların kişilikleriyle ilgili ne kadar çok şey öğrenirsen kişisel bir konuşma geliştirmek için de o kadar ipucun olur. Böylece onun ilgilendiği konular ve becerilerle ilgili konuşma imkanın artar.

1.5 Robot gibi görünmemek önemli

Eğer görüşme öncesi bir senaryo belirler ve görüşme boyunca bu senaryoya bağlı kalmaya çabalarsan karşıda olumsuz bir etki yaratabilirsin. Bu durum senin senaryoyu takip etmeye çalışan bir robot gibi görünmene yol açabilir. Bu yüzden elbette bir senaryoya sahip olmalısın ama robot gibi görünmek yerine bir profesyonel gibi görünmeye gayret etmelisin. (kariyer.net)

2.     İş görüşmesinde en iyi izlenimi siz yaratın

İş arama sürecinde birçok şey değişmiş olsa da değişmeyen şeyler de var.

Bunlardan biri iş görüşmesinde kendinizi nasıl sunduğunuz. İş arama sürecinde her şey ümit verici gözükse de şirket, sizinle yüz yüze bir konuşma yapmadan işe almayacak ve o iş için doğru insan olduğunuza karar vermeyecektir. İş görüşmesi, özellikle bir başka adayla geçmişinizde çok benzer deneyimlere ve benzer niteliklere sahip olduğunuzda kritik bir rol oynar. Yine başvurduğunuz iş, teknik niteliklerden çok kişisel nitelikler ve iyi iletişim becerileri gerektiriyorsa iş görüşmesi daha da önem kazanır. İşte size Robert Half International şirketinin CEO’su  Max Messmer’ den işvereninizle karşı karşıya geldiğinizde kendinizi en iyi şekilde sunabileceğiniz stratejiler.


2.1 İş Görüşmesine Hazırlanma

İyi bir hazırlık yapmadan, sunumunuzu en iyi şekilde yapamazsınız. Buna benzer olarak ilk araştırmayı yapmadan iş görüşmesine gitmek istemezsiniz. Görüşmeye gitmeden önce yapacağınız araştırmada başvurduğunuz pozisyonun gerektirdiklerinden, şirketin geçmişinden ve sektöründen iyice haberdar olmalısınız. Eğer hazırlığınızı iyi yaparsanız görüşme boyunca çok daha iyi bir izlenim bırakırsınız.
Kendi kariyer hedeflerinizden ve ilgi duyduğunuz alanlardan emin olun. O işi neden istediğinizi o iş için neden uygun olduğunuzu açıklamaya hazırlanın. Hedefiniz iş görüşmesi yapan kişiyi ikna edebilmeli.
İş görüşmesinde kendi soracağınız sorularda da aktif bir katılımcı olun. Soru sormak sadece elemenin bir bölümüdür, aynı zamanda dinlemeyi de iyi bilmek gerekir. Bu iş görüşmesinde genelde hafife alınan bişeydir. İşe alımı yapan kişileri dikkatli bir şekilde dinlerseniz, onlar da size nasıl bir kişi aradıklarını detaylı bir şekilde anlatacaktır.
İş görüşmesine hazırlanmak aynı zamanda duruşunuz, göz kontağınız, konuşma hızınız, tavırlarınız gibi beden dilinizi de iyi kullanabilmeyi içerir. Bunlar küçük gözükse de karşınızdaki kişinin ne yaptığınıza değil ne söylediğinize odaklanmasını sağlar.

2.2 İş Görüşmesi Sırasında

İş görüşmesi yapacak kişiyle ilk görüşmeniz canlı olarak ilk izlenimi bırakacağınız andır. İş görüşmesinde yapmamanız gereken birçok şey var, burada birkaç başlık halinde bulardan bahsedebiliriz.

Giyinişiniz iş görüşmesinde ilk bakışta dikkati çeken şeylerden biridir. Profesyonel gözükmenin gücünü küçümsemeyin. Bu, görüşmecinin sizi göreceği ilk an ve bu görüşme bir sonraki görüşme için ilk adım. İster bankaya ister bir mağazaya başvuruyor olun, başvurduğunuz işe uygun giyinmelisiniz.

İş görüşmesi aslında siz şirkette içeri girdiğiniz anda başlar. Çoğu yerde iş görüşmesi yapacağınız kişiyle görüşmeyi beklediğiniz bir yer olur ve burası hem sizin gözlendiğiniz hem de gözlem yapabilmenize olanak sağlayan bir yerdir. Bu bekleme anında da diğer adaylar arasından sıyrılabileceğinizi ya da elenebileceğinizi unutmayın.

 

Görüşmeden önce ve sonra muattap olduğunuz herkese iyi bir yaklaşım sergileyin. Robert Half International tarafından yaptırılan bir araştırmanın sonuçlarına göre yöneticilerin yüzde 91’i asistanlarının iş görüşmesi için bekleyen adaylar hakkındaki fikirlerine önem veriyor ve bunu seçme sürecinin bir parçası olarak görüyor. Eğer resepsiyonist ya da şirketteki herhangi birine karşı saygısızca davranış göstermek, işi alma şansınızı negatif yönde etkileyecektir.

Özgeçmişinizdeki spesifik noktalara önem verin. İş deneyimlerinizdeki herhangi zayıf bir kısım için hazırlanarak iş görüşmesine gidin. Size sorulan sorulara açık ve direkt bir şekilde yanıt verin. Aynı araştırmada yöneticilere onları iş görüşmesinde en çok etkileyen şeyler sorulduğunda, yüzde 32’si dürüstlük ve güvenilirliğin en önemli şey olduğunu söylemiş. Sözel yetenekler ve çoşku ise listede ikinci sırada yer alıyor.
İş görüşmesinde görüşmeci sizin iş için doğru kişi olduğunuzu bilmek ister. Aynı şekilde siz de pozisyonun sizin için doğru olup olmadığını bilmek istersiniz. İş görüşmesi aslında iş, şirket kültürü ve daha birçok konuda bilgi sahibi olabileceğiniz bir fırsattır.

2.3 İş Görüşmesini Bitirirken

Eğer bu zaman kadar iyi bir etki yaratabilmişseniz, iyi bir notla oradan ayrılabileceğinizden emin olun. Teşekkür edin, tanıştığınıza memnun olduğunuzu söyleyin. Başvurduğunuz pozisyonla ilgili kararın ne zaman belli olacağını da sorabilirsiniz.

2.4 İş görüşmesi hataları

İş görüşmesi iş arama sürecinin kritik bir adımıdır. Robert Half International şirketi şirkette çalışan müdürlere son zamanlarda iş görüşmesinde meydana gelen en alışılmadık olayları sormuş. Sonuçlar iş arayanlar için ilk izlenimin ne kadar önemli olduğunu açığa çıkarıyor. Müdürlere “Şimdiye kadar iş görüşmesinde olduğunu duyduğunuz en sıra dışı şey neydi?” diye sorulmuş. İşte bazı cevaplar: Görüşmede adaylara önceki işinde müşterilerle ilişkisini sorulduğunda, bir aday “Zorluk çıkaran müşterileri sevmem” yanıtını vermiş. Yine başka bir adaya eğitim hayatıyla ilgili bilgiler sorulduğunda, “Benim ihtiyacım yok, ben hayat okulundan mezunum” yanıtını vermiş.

Bazen de adayların yaptıkları hareketler, kelimelerden daha fazla şey ifade ediyor. Örneğin, resepsiyonda bekleyen bir aday cebinden bir cips çıkarıp yemeye başladığı iş görüşmesi yapacak olan kişi onu selamlayınca da, aday cipse bulaşmış olan elini karşısındaki kişiye tokalaşmak için uzattığı anlatılanlar arasında yer alıyor. (kariyer.net)

3.     İş görüşmesine giderken nasıl giyinilir?

İş görüşmelerinde konuşma stilimizden hareketlerimize, el sıkış şeklimizden heyecan durumumuza her şey takip edilir ve karar verme sürecini etkiler. Fakat bütün bunlardan önce karşı tarafı etkileyen bir şey vardır ki o da  fiziksel görünüşümüz. Bu yüzden iş görüşmelerinde saçlarımızdan, kıyafetimize hatta aksesuarlarımıza kadar birçok unsur büyük önem taşır.

İş görüşmesinde ne giyeceğine görüşmeye gitmeden önce karar vermen çok önemli. Eğer mesleğin moda gibi tasarım yönünü göstermen gereken sektörlerde değilse, görüşme günü iddialı parçalardan uzak durmanı tavsiye ederiz. Görüşmeye gideceğin şirket ile ilgili yapacağın küçük bir araştırma uygun kıyafet seçimi için sana fikir verecektir. Emin olmadığın veya seni yansıtmayan kombinleri denememeli ve kesinlikle içinde rahatsız olacağın, sürekli düzelteceğin kıyafetlerden uzak durmalısın.

3.1 Renklerin önemi

Renklerin insanların duygu ve düşüncelerine etkisi araştırmalar sonucunda ortay çıkmış bilimsel bir gerçektir. Bunu göz önüne alarak iş görüşmesine giderken seçtiğimiz kıyafetin rengine de dikkat etmeliyiz. Mesela lacivert gibi göz yormayan, güven veren renkleri tercih etmen uygun olabilir. Siyah ve kırmızı gibi özgüvenini gösteren, her ortama uyan ve şıklığını garantileyecek renkleri de tercih edebilirsin. Aynı zamanda gri ve beyaz gibi huzur veren renkler de iş görüşmelerinde görüşeceğin kişiye hakkında olumlu ve pozitif düşünceler aşılar. Fakat bunların dışında trend olan neon renklerden, donuk kahverengi tonlarından, baştan aşağı tek renk giyinmekten uzak durmalısın.

3.2 Vazgeçilmez gömlekler

Her zaman gardırobunda bulunması gereken parçalardan biri olan gömlekler iş görüşmelerinde hem erkek hem de kadınlar için mükemmel bir seçim olur. Fakat gömleğini seçerken sadeliğe özen göstermen çok önemli. Yazı baskıları, pul kaplamalar gibi iddialı olanlar ya da yırtık olarak tasarlanmış modeller ne kadar trend olsalar da iş görüşmeleri için uygun olmayacaktır.

3.3 Klasik bluzlar

Farklı renklerde tercih edebileceğin bluzlarla renkli kişiliğini ve şıklığını gösterebilirsin. Trendlere uyan küçük detaylara sahip bluzları seçerek kombinine hareket katabilirsin. Bluzunu kışın kumaş bir pantolon ve topuklu botlarınla, yazın midi bir etek ve babetlerinle tamamlayabilirsin.

3.4 Rahat kumaş pantolonlar

Hem içinde rahat edeceğin hem de klasik şıklığı yakalayacağın kumaş pantolonlar da iş görüşmeleri için en uygun seçimler arasında yer alır. Tek renk, desenli ya da ekoseli olarak seçebileceğin pantolonlar ile risksiz şıklığı garantileyebilirsin. Üstelik gömleklerden bluzlara, kazaklardan trikolara her türlü üst modeliyle kolayca kombinleyebilirsin.

3.5 Zarif elbiseler

Her mevsim gardırobumuzu ele geçiren elbiseler işe görüşmeleri için ideal seçimlerdendir. Şıklığı ve rahatlığı bir arada sağlayacak olan elbiseni, ister bir loafer ayakkabıyla istersen de topuklu ayakkabılarınla kombinleyebilirsin. Üstelik serin günlerde renkli bir hırka ya da desenli bir ceket ile hareketlendirebilirsin.

3.6 Kurtarıcı ceketler

Büyün kıyafetlerini klasik bir görünüme kavuşturacak ve zamansız şıklığı yakalamanı sağlayacak olan ceketler serin havalarda gideceğin iş görüşmelerinde en büyük kurtarıcılarındır. İster gömleklerinin üstüne istersen de elbiselerinle  kombinleyebileceğin ceketler seni daha güvenilir ve ciddi gösterecektir.

3.7 Şık etekler

İş görüşmesinde hem rahat, hem şık, hem de zarif gözükmeni sağlayacak olaetekleri istersen yazın güzel havalarda kısa kollu bluzlarınla istersen de kışın soğuk günlerde kazaklarınla kombinleyerek giyebilirsin. (kariyer.net)